Het gebaar van Fraga: Fraga City

Tijdens zijn laatste jaren als president van de Xunta van Galicië besefte Manuel Fraga dat zijn politieke loopbaan haar einde naderde, en hij wilde er voor zorgen dat Spanje, en vooral Galicië, hem niet zouden vergeten. Misschien zou de ex-handlanger van de dictator het liefst een groot mausoleum voor zichzelf hebben laten bouwen, zoals Franco dat zelf deed in de Valle de los Caidos, maar daar was Spanje ondertussen te democratisch voor. Dus Fraga bedacht een list. Hij begon in 1999 een groots project: de “Cidade da Cultura”, de Stad van de Cultuur. Deze Stad van de Cultuur wordt geopend in 2009 en gaat maar liefst 700.000 m2 beslaan. Er komt een bibliotheek van 19.000 m2, een museum van 16.000 m2, een theater van 24.000 m2, en daarnaast komen er nog kantoren, congreszalen, en twee hoge torens ter nagedachtenis van de Newyorkse architect John Hejduk. Een soort van “Fraga City”.
De begroting voor het project bedroeg aanvankelijk 108 miljoen euro. Dat is geen gering bedrag voor een arme provincie als Galicië, dat de laatste jaren zwaar te lijden had onder een economische crisis, onder meer veroorzaakt door enorme bosbranden en de ramp met de Prestige.
Heeft Galicië een Stad van de Cultuur van 700.000 m2 nodig? Nee, dat heeft het niet. Het project is een voorbeeld van grootheidswaanzin. Inmiddels is duidelijk dat alleen al de bouw van de Culturele Stad 400 tot 600 miljoen euro gaat kosten, iets wat een enorme aanslag is op het budget voor cultuur van de provincie.
Onder de regering van Fraga werd iedere discussie rondom de cultuurstad uit de weg gegaan. In 2005 ontstond er na de regionale verkiezingen een progressieve coalitie van nationalisten en socialisten en nu klinkt plotseling alom protest.
foto: Generalisimo Franco met Fraga (rechts op de foto)
Inmiddels is er een Forum van de Stad van de Cultuur opgericht, dat een aantal bezwaren heeft samengevat. Op de website van de Stad van de Cultuur wordt aangegeven wat de nadelen van het project zijn:

• De cultuurstad slurpt het hele regionale budget voor cultuur op zodat er voor andere activiteiten niets meer overblijft.
  
• Alle culturele activiteit wordt gecentraliseerd, vervangt lokale initiatieven en die centralisatie heeft geen enkele toegevoegde waarde.
  
• Het centrum functioneert via de Raad van Cultuur van Galicië, en zal vooral internationale manifestaties en gezelschappen aantrekken, dit stimuleert niet de eigen cultuur, noch de productie van kunst.


• De manier van functioneren is bepaald door de vorige regering.


• De inrichting is tot nu toe niet flexibel, en zou aangepast moeten worden aan de nieuwe ontwikkelingen.

Behalve de bovenstaande bezwaren hebben critici ook nog ontdekt dat de wegen die toegang moeten bieden tot de cultuurstad niet in de begroting zijn meegenomen en zelfs niet gepland, dus het wordt straks nog moeilijk om er te komen. Bovendien weet men ook niet waarmee men al die meters nu moet vullen, want zoveel staat er niet in de kelders van de musea, en iets moois aankopen is veel te duur. Daarom is er nu ook een soort van prijsvraag uitgeschreven voor briljante ideeën over hoe al die vierkante cultuurmeters te vullen. Misschien heeft een van mijn lezertjes nog een ideetje, of een schilderijtje in de kelder liggen?