De waaier - les 5

Foto: waaier-beeld door Carmen Silva in galerie Atlántica.

19 juni jongstleden overleed Vicente Ferrer. Ferrer was een Catalaanse filantroop die veel goed werk verrichtte voor de boerenbevolking in Anantapur in India. Samen met zijn vrouw richtte hij een stichting op die zich bezighoudt met de bouw van o.a. huizen, scholen en irrigatiesystemen.

In La Coruña organiseerde men begin augustus in Galerie Atlántica een ludieke tentoonstelling van waaiers. De waaiers werden beschilderd door bekende en minder bekende kunstenaars en moesten per stuk tenminste 50 euro opbrengen. De opbrengst kwam ten goede aan de Fundación Vicente Ferrer. Uiteindelijk leverde de ca. 150 waaiers ongeveer 7000 euro op, genoeg voor de bouw van drie huizen in India.

Gebaar 8 – Ik hou van je. Te quiero. De waaier langs de wang strijken.

Gebaar 9 - Ik denk de hele tijd aan jou, pienso en tí todo el tiempo. Naar de gesloten waaier blijven kijken.

Más jamón

Foto: Hamsnijder Nico Jiménez in restaurant O Secreto. (bron La Voz de Galicia)

In de serie ”80 redenen waarom Spanje de Tachtigjarige Oorlog verloren heeft”, deel 24: "Overdreven aandacht voor Iberische ham".

Op 11 augustus jongstleden deed de nationale held en hamsnijder Nico Jiménez in restaurant O Secreto in La Coruña een aanval op het record langste plak Iberische ham snijden. Hij vestigde een nieuw record met een plak ham van 16 meter lang. Het oude record stond ook op zijn naam met een plakje van 13,90 meter.
De kampioen sneed eerder plakjes ham voor beroemdheden zoals de tennisser Rafa Nadal en de Spaanse koninklijke familie. Voor veganisten is dit soort prestaties een nachtmerrie, zo stel ik me voor.

In 1625 deed Ambrogio Spinola maar liefst 52 weken over de verovering van Breda, terwijl Frederik Hendrik er in 1637 maar 52 dagen voor nodig had. Dat de belegering van Spinola zoveel tijd in beslag nam kwam onder meer door een discussie tussen Ambrogio en Filips III over hoeveel gras, kruiden en eikels men een Iberisch zwijn moet voeren om de beste kwaliteit ham te kunnen produceren.
Aangezien de discussie per koerier moest verlopen liep het een en ander nogal uit. Tegelijkertijd werd het moraal van de Spaanse belegerende troepen ernstig ondermijnd door de beperkte aanvoer van de ham zelf, de pata negra.

Al die overdreven aandacht voor de Iberische ham is één van de redenen dat Spanje de Tachtigjarige Oorlog wel moest verliezen.

In de serie "80 redenen waarom Spanje de Tachtigjarige Oorlog verloren heeft" verschenen eerder:

1. Gebrek aan eensgezindheid
2. El desayuno
3. La comida
4. La siesta
5. La merienda
6. La cena
7. Gebrek aan kennis van de eigen taal
8. Gebrek aan leuke creatieve ideeën
9. Corruptie
10. Geen beslissingen durven nemen
11. Ondeskundig liegen
12. Grootheidswaanzin
13. Luiheid
14. Domheid
15. Bedriegen
16. De Barbeknoei
17. Slecht mikken
18. Traagheid in besluitvorming
19. Geen Sinterklaas
20. Bijgeloof
21. Slechte rekenkennis
22. Gebrek aan humor
23. Geen gevoel voor afstand

De waaier – les 4

Afbeeldingen: Twee schilderijen van Picasso van vrouwen met een waaier

Het probleem met de waaier is dat de bewegingen goed uit het hoofd geleerd moeten worden. Daarbij komt nog dat de dame haar waaier veelal gebruikt om zichzelf koelte toe te wuiven. Een en ander kan leiden tot akelige misverstanden.

Picasso heeft nogal wat vrouwen met waaier afgebeeld. In het eerste schilderij houdt de vrouw de waaier gesloten in de linkerhand en lijkt ze iemand vaarwel te wuiven. In het tweede schilderij vormt de waaier een driehoek die wijst op de driehoek daaronder, gevormd door benen en onderbuik. De schilder verzint hier zijn eigen waaiercode.

Gebaar 6 – Vaarwel, tot ziens, Adios. De waaier dichtgevouwen in de rechterhand houden.

Gebaar 7 – Ik hou van een ander, Quiero a otro. De waaier met de rechterhand heen en weer bewegen.

Zie ook:

De waaier - les 1

De waaier - les 2

De waaier - les 3

Mijn buurman José

Tekening van mijn buurman José, klik voor een groter formaat.

Mijn kleine buurman José is acht jaar oud en erg aardig. Hij groet me altijd als ik hem tegenkom in de lift of op de galerij van de flat. Eerder deze week vroeg ik hem de planten die bij de lift staan water te geven die weken dat ik er niet ben. Ik vertelde erbij dat mijn zoon A. er geen tijd meer voor had omdat hij nu een vriendin heeft. José snapte mijn probleem en verwerkte het in zijn tekening.

Rechts ziet u Duveltje die de planten water geeft. In het midden is José op de galerij van de flat aan het knutselen aan een van zijn favoriete science-fiction-speelgoedrobots. Verder naar links ons hondje Trufa en helemaal links ligt de Opzetzoon A. te snurken. Mijn kleine buurman heeft een geweldig waarnemingsvermogen.

Gefrituurde pieterman met courgette

Foto: De Trachinus (pieterman) loerend op voeten van argeloze badgasten.

Het is 30 graden in La Coruña. Op zoek naar een beetje koelte liepen we vanochtend naar Bastiagueiro en namen een verfrissende duik in zee. Helaas stapte ik op een pieterman, in Galicië bekend als escarapote, een visje dat giftige stekels op zijn rug heeft. Dat deed akelig pijn, maar gelukkig wist de strandwacht raad. Snel mijn voet in heet water en een watje met een zalfje erop. Daarna over heet zand of hete stenen wandelen. Later lees ik in de Wikipedia dat het gif bestaat uit eiwitten die boven de 40 graden Celsius instabiel zijn en bij die temperatuur snel afgebroken worden.

De kans dat u de dadervis te pakken krijgt is zeer klein, zeker nadat u gestoken bent. Het kan echter zijn dat u hem bij toeval aantreft op een lokale vismarkt, uit het water gehaald als bijvangst of door een sportvisser. U kunt hem dan als volgt bereiden:

Ingrediënten:
-1 of meerdere pietermannen
-1 geklopt ei
-bloem of fijn paneermeel
-1 grote tomaat
-1 middelgrote ui
-citroen
-1 courgette

Was de courgette en snijd haar in plakjes van ca. ½ cm.
Maak de vis schoon: wees er zeker van dat u de giftige vinnen verwijderd! Paneer de vis door hem door geklopt ei en daarna door bloem of fijn paneermeel te halen. Doe hetzelfde met de schijfjes courgette.
Maak een bodempje olijfolie warm in een pan en bak de vis enkele minuten aan beide kanten. Bak daarna de courgette. Laat de vis en de courgette uitlekken op wat velletjes keukenpapier.
Garneer met schijfjes tomaat en ui en sprenkel eventueel wat citroen over de vis.

Eventueel combineren met gefrituurde inktvisringen.

Een nieuw leven!

Video: Onze nieuwe iRobot besluit om een deel van ons computer-thuis-netwerk los te koppelen.

Vandaag heeft ons leven in Spanje plotseling een andere wending genomen. Dit vanwege de aanschaf van de iRobot Roomba. Dankzij de iRobot Roomba 530 hebben we voortaan meer tijd voor onszelf. Tijd om leukere of belangrijker dingen te doen. Een stap in de toekomst.

Volgens Plof is het een van de beste aankopen die ze ooit gedaan heeft. Ik ben nog niet geheel overtuigd. Onze flat is niet al te groot en kent nogal wat obstakels.
-“Kijk eens hoe hij tekeer gaat!”, zegt Plof enthousiast. Blijkbaar is het een mannetje. De Roomba schuift heen en weer en laat af en toe wat slierten stof liggen. Plof stormt er achteraan en raapt ze op.
“Samenwerking, dat vind ik niet erg”, roept ze, “dit is altijd nog veel beter dan zelf stofzuigen”. Ze tilt stoelen op en schuift met tafels en andere meubels zodat de Roomba overal bijkan. Terloops neemt hij een snoertje mee, maar hij heeft een automatisch ontwarsysteem, dus dat komt goed.
Over een gemiddelde kamer moet hij 25 minuten doen voordat hij alle stof heeft opgezogen.

We hebben de Roomba een maand op proef. Bevalt hij niet dan mogen we hem inruilen voor een gewone stofzuiger. Ik houd u op de hoogte.

Spartelen op het droge 2009

Foto: Het zwembad. Het blauw is geen water maar een plastic zeil.

Ik schreef vorig jaar een stukje over het zwembad van de bewonersvereniging. Een jaar later: buiten is het 25 graden en nog steeds ligt het zwembad er ongebruikt bij. De eigenaar van de woningen en de bewonersvereniging kunnen het nog steeds niet eens worden over de kosten van het onderhoud. Degene die profiteren zijn de tuinman en het onderhoudsbedrijf, die worden blijkbaar wel betaald. De tientallen kinderen uit de buurt kunnen er nog steeds geen duik in nemen.

De waaier - les 3

Afbeelding: Gustav Klimt, dame met waaier (1918)

Door de prestigieuze waaierfabrikant Jean-Pierre Duvelleroy (let op de achternaam!), werd in 1830 een boek uitgegeven met de titel Le langage de l’eventail, waarin maar liefst 33 verschillende codes uit de doeken werden gedaan.

Gebaar 4 – Ik ben verloofd, estoy prometida

De waaier snel heen en weer bewegen.

Gebaar 5 – Ik ben getrouwd

De waaier langzaam heen en weer bewegen.

De waaier - les 2

Links: gebaar 2 – Ik wil een kus, quiero un beso. Rechts: gebaar 3 – Kus me, bésame.

De waaier is uitermate geschikt voor het maken van suggestieve gebaren. Deze serie over het gebruik van de waaier, in het Spaans abanico, is natuurlijk ook bedoeld voor mannen. Wat heeft het immers voor zin om te kijken naar al die gebaren van de dame die u interesseert als u niet snapt wat ze bedoelt.

Gebaar 2 – Ik wil een kus, quiero un beso. De waaier wordt half geopend en onder de mond tegen de kin gelegd.

Gebaar 3 – Kus me, bésame. Bijna hetzelfde als gebaar 2, maar nu in gebiedende wijs. De waaier wordt op de lippen gedrukt. Hier is geen ontkomen aan.

De waaier - les 1

Afbeelding: de Spaanse abanico, de waaier is opnieuw in opkomst. Gebaar 1 – Quiero conocerte, ik wil je leren kennen.

Nederland is inmiddels wel bekend met de Spaanse keuken. Bijna iedereen kent de tapas en de paella. Nu de klimaatverandering in Nederland lekker doorzet is het misschien tijd om naast de culinaire geneugten enkele interessante Spaanse zeden en gewoonten te introduceren.

De waaier bijvoorbeeld. De abanico dient niet alleen om jezelf koelte toe te wuiven. Er schuilt een wereld van symbolen en gebaren achter het gebruik van de waaier.
In de 19e en het begin van de 20e eeuw werden Spaanse jonge meisjes en vrouwen als ze uitgingen vergezeld door hun moeder of een gezelschapsdame. De waaier was een manier om aan dit toezicht te ontsnappen en eventueel geïnteresseerde mannen boodschappen en signalen te kunnen geven.

SMS, Twitter en email zijn misschien een stuk minder romantisch en met je mobieltje kun je jezelf geen koelte toewuiven. In Spanje is de waaier nooit weggeweest. Het lijkt alsof hij de laatste tijd in Spanje als code-instrument weer in de mode komt.

Gebaar 1 – Quiero conocerte, ik wil je leren kennen
De waaier wordt gespreid en met de linkerhand vastgehouden zodat alleen het bovenste deel van de neus en de ogen zichtbaar zijn. In de expressie van de ogen schuilt de nieuwsgierigheid. Het is daarom beter de ogen niet dicht te knijpen, maar deze juist wijd open te sperren.

Rosarío Endrinal Petit en Het diner

Foto: Rosarío Endrinal Petit voordat ze haar zwerversbestaan begon.

Onlangs kreeg ik het boek “Het diner” van Herman Koch cadeau. Het verhaal is deels geïnspireerd door de moord op de Spaanse María del Rosarío Endrinal Petit in Barcelona in 2005.

In oktober 2008 schreef ik hierover al in dit blog.

Op 16 december om 01.40 ’s nachts betraden Oriol Plana en Ricard Pinilla, twee achttienjarige jongens, een halletje waarin een geldautomaat stond. Ze troffen daar de zwerfster Rosarío Endrinal, die in de cajero een slaapplaats had gezocht, sloegen haar met hardkartonnen kokers en bekogelden haar met verkeerskegels en vuilnis. De jongens vertrokken en de zwerfster deed de deur van de hal van binnenuit op slot. Later keerden de twee jongens terug samen met een derde jongen, de minderjarige Juan José Mena, die de zwerfster er toe bracht de deur weer openen. De jongens waren vervolgens ruim een half uur in het halletje. Het is onduidelijk wat ze in die tijd met de vrouw uithaalden maar uiteindelijk goot de jongste een jerrycan met een zeer brandbaar oplosmiddel over Rosarío heen. Daarna staken ze dit met een sigarettenpeuk aan en namen de benen. De vrouw overleed 24 uur later, 68% van haar lichaam was door 3e graads verbranding verminkt. De aanslag werd opgenomen via de beveiligingscamera’s van de bank.

De minderjarige werd veroordeeld tot 8 jaar in een jeugdgevangenis. Plana en Pinilla werden op 11 november 2008 tot 17 jaar gevangenis veroordeeld, 16 jaar voor asesinato con alevosía, moord in koele bloede, en 1 jaar voor schade aan de ruimte en de geldautomaat.

Het volledige verhaal (in het Spaans) is terug te vinden op http://www.almendron.com/tribuna/1467/matar-vuelve-a-ser-divertido/

De jongens kwamen niet uit probleemfamilies. Ze zaten op de middelbare school en vulden hun vrije tijd met feesten en videospelletjes.
“Mij viel op hoe keurig die jongens waren. Jongens die je op het eerste gezicht niet in een donker steegje zou tegenkomen, maar veel eerder bij de voetbal- of de hockeyclub.” (interview 10 februari 2009 door Sebastiaan Kort met Herman Koch voor NRC). Koch besloot er een verhaal om heen te schrijven. Hij woont in Spanje met een Spaanse vrouw en hun adolescente zoon. Het knappe van het boek van Koch is dat er voortdurend een beroep wordt gedaan op het geweten van de lezer. Sympathiek wordt onsympathiek, normaal wordt abnormaal, dingen worden omgedraaid en op hun kop gezet. Uiteindelijk krijgt de lezer wel nog een oplossing gepresenteerd, maar in het boek loopt het anders af met de daders. Ik beschrijf het maar wat cryptisch, want het zou jammer zijn het plot te verklappen. Lezen!

Dorada al horno / goudbrasem uit de oven

Foto: viskraam op de markt in Pontedeume (Galicië).

Op de markt van Pontedeume verdringen de mensen zich voor de verse, nog spartelende visjes. "Dat is nog eens wat anders dan die Tilapia- en Pangasiusfilet van jullie", zegt vrouw Plof. Ze heeft het over de vis uit de buurtsuper die we vorige maand in Nederland aten.
Nee, deze vis is net gevangen, daar is geen twijfel mogelijk, dit is pas vis! Vanmiddag ligt een schitterende goudbrasem op onze borden.

Het recept van Plof:

Dorada al horno / goudbrasem uit de oven

Ingrediënten:

- 2 goudbrasems
- 4 aardappelen
- olijfolie
- 1 grote ui

Verwarm de oven voor op 180-200 graden. Kook de aardappels in 5 minuten half gaar, haal ze uit het water en laat ze afkoelen. Snijd ze daarna in plakjes. Snijd de ui in ringen.

Vet een ovenvaste schaal in met olijfolie. Leg daarin goudbrasem, daarboven op de aardappelschijven en de ui. Giet er wat olijfolie over de vis, de aardappels en de ui.
Eventueel kunt u een mengseltje maken van tomaat, groene olijven, knoflook en verse basilicum en dit over de vis sprenkelen. Laat de vis in ca. 15-20 minuten gaar worden.

Serveer met een koele witte wijn, bijvoorbeeld een Albariño of een Ribeira Sacra.

Het Pasotismo

Afbeelding: Strip van Horacio Altuna

Mijn opzetzoon begint binnenkort aan de laatste 2 jaar van de middelbare school. Het Spaanse voortgezet onderwijs kent een soort van middenschoolsysteem waarbij de slechtere leerlingen afvallen en doorstromen naar een beroepsopleiding. Degenen die overblijven doen bachillerato, de 5e en 6e klas van de middelbare school, en kunnen daarna een universitaire opleiding volgen.

Opzetzoon A. is voor mij een heerlijk experiment. Hij interesseert zich voor werkelijk niets dan feesten, playstation, MSN en voetbal (op televisie). Tot nu toe is hij elk jaar met de hakken over de sloot overgegaan en heeft daarbij ook nog eens flink gespiekt. Naar mijn inschatting is hij gedoemd te mislukken, maar mocht hij over twee jaar zijn eindexamen halen, dan is wat mij betreft het succes van het Spaanse onderwijssysteem absoluut aangetoond.

De jeugdwerkloosheid in Nederland bedraagt zo’n 6 %, in Spanje ongeveer 33%.
Steeds meer Spaanse jongeren vallen ten prooi aan wat het pasotismo genoemd wordt, letterlijk “het voorbij laten gaan”. Ze spannen zich nauwelijks nog ergens voor in, blijven zo lang mogelijk thuis wonen en profiteren graag van alle voorzieningen die hun ouders hen bieden. Een beoefenaar van het pasotismo wordt pasota genoemd. Omdat de jongeren niet meer werken is ook hun bijdrage aan de financiering van de sociale voorzieningen gering. Net als in Nederland worden voorzieningen voor werklozen en bejaarden betaald uit sociale premies geheven over loon uit arbeid.

Het enige wat mijn zoon over de verkiezingen te melden had was dat hij graag zijn stem zo duur mogelijk wilde verkopen aan de meest biedende. Zijn moeder was er boos om, maar mij kreeg hij met deze uitspraak niet eens meer op de kast. Ik had eigenlijk niet anders verwacht. Er gloort hoop voor dictators achter de horizon; zet in op gamen, feesten en beesten.

Meer over pasotismo.